Kotły gazowe to urządzenia grzewcze służące nie tylko do ogrzewania domu, ale również do zapewnienia ciepłej wody użytkowej. W ostatnich latach rozwiązanie to cieszy się sporą popularnością w polskich gospodarstwach domowych. Wynika to głównie z bardzo dużej dostępności paliwa, a także stosunkowo niskich kosztów ogrzewania. Innymi czynnikami, które zdecydowanie wpływają na atrakcyjność kotłów gazowych, są: prostota obsługi, stała gotowość do pracy oraz fakt, iż zajmują niewielką powierzchnię.
Kryteria doboru kotła gazowego
Na rynku znajduje się bogata oferta kotłów gazowych, a podstawowymi kryteriami ich doboru są:
- sposób montażu: stojący lub wiszący
- pełnione funkcje: jednofunkcyjny lub dwufunkcyjny
- budowa komory spalania: z otwartą komorą spalania lub zamkniętą
- sposób działania: tradycyjne i kondensacyjne.
Kotły gazowe jedno- i dwufunkcyjne
Jednofunkcyjne służą tylko do ogrzewania wody krążącej w instalacji grzewczej. Aby mieć ciepłą wodę trzeba koniecznie dokupić do kotła zasobnik c.w.u. lub podgrzewacz wody. Kotły te pełnią wówczas dwie funkcje, lecz nadal nazywane są kotłami jednofunkcyjnymi z zasobnikiem. Kotły jednofunkcyjne mogą być zarówno stojące, jak i wiszące.
Dwufunkcyjne występują głównie w wersji wiszącej. Urządzenia te posiadają wbudowany dodatkowy przepływowy wymiennik do podgrzewania wody, dzięki czemu można nim ogrzewać dom i wodę użytkową. Kocioł dwufunkcyjny przełącza się na podgrzewanie wody dopiero po odkręceniu kranu z ciepłą wodą. Kotły gazowe dwufunkcyjne są mniejsze i tańsze niż jednofunkcyjne z zasobnikiem ale nadają się głównie do mieszkań i lokali o mniejszym zapotrzebowaniu na wodę użytkową.
Kotły gazowe z otwartą i zamkniętą komorą spalania
Z otwartą komorą spalania stosuje się w kotłach tradycyjnych. Czerpią one powietrze z zawartością tlenu, który potrzebny jest do spalania, z pomieszczenia, gdzie się znajdują. Przewód spalinowy odprowadza produkty spalania do komina.
Kotły gazowe z zamkniętą komorą spalania nazywane są również kotłami "turbo". Pobierają one powietrze za pomocą podwójnej współosiowej rury. Spaliny natomiast są odprowadzane na zewnątrz tą samą rurą nawiewno-wywiewną wyprowadzoną ponad dach lub przez ścianę zewnętrzną. Kotły turbo mogą pracować jako kocioł ogrzewający instalację centralnego ogrzewania lub współpracować z zasobnikiem ciepłej wody — do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
W wersji z zamkniętą komorą spalania produkowane są tylko kotły gazowe wiszące oraz kotły kondensacyjne. Kocioł z zamkniętą komorą spalania może być umieszczony w dowolnym pomieszczeniu, nawet w kuchni lub łazience. Kotły gazowe z zamkniętą komorą spalania są droższe i mniejsze od kotłów w wersji z otwartą komorą. Ponadto są one bezpieczniejsze, gdyż spaliny nie mają możliwości wydostać się do pomieszczenia, w którym są zamontowane.
Kotły gazowe tradycyjne i kondensacyjne
Kotły te na pierwszy rzut oka niczym się nie różnią. Jednym z czynników, który je różnicuje, jest sprawność. Kotły gazowe tradycyjne posiadają efektywność, nieprzekraczającą 100%. Podczas gdy sprawność kotłów kondensacyjnych, w których następuje odzyskiwanie ciepła pary wodnej, może osiągnąć 109%.
W kotłach kondensacyjnych znajduje się dodatkowy wymiennik, w którym z pary wodnej odbierane jest ciepło. Kotły te są droższe od tradycyjnych oraz wymagają dodatkowych nakładów finansowych związanych z faktem, że powstające skropliny (kondensat) są silnie korozyjne i przewody kominowe muszą być ze stali nierdzewnej. Zarówno kotły tradycyjne, jak i kondensacyjne mogą być jedno- lub dwufunkcyjne.
Wśród tradycyjnych kotłów gazowych zdecydowaną większość stanowią kotły z otwartą komorą spalania. Podczas gdy kotły kondensacyjne występują tylko i wyłącznie w wersji z zamkniętą komorę spalania.